حفاری هرچاه انحرافی در واقع ایجاد حفره ای از سطح زمین به سمت یک هدف زیر زمینی دراعماق زمین است. برحسب وضعیت نسبی مکان آغاز حفر چاه درسطح زمین و محل هدف در اعماق زمین چاه ها ممکن است مستقیم و یا مایل باشند. اگر محل حفر چاه و هدف در امتداد قائم باشد به عبارت دیگر اگر تنها یک فاصله عمودی بین این دو وجود داشته باشد چاه مستقیم و یا عمودی و عملیات ایجاد چنین چاهی حفاری مستقیم نامیده می شود. اگر هدف زیر زمینی نسبت به محل چاه درامتداد قائم نباشد، یعنی علاوه بر فاصله قائم یک فاصله افقی نیز بین آنها واقع باشد، چاه جهت دار و عملیات ایجاد چنین چاهی حفاری جهت دار یا انحرافی یا گرادار نامیده می شود.
درمواردی ممکن است به دلیل بروز مسایل مختلف درحین عملیات حفاری و بروز موانع قسمتی از یک چاه حفر شده مسدود گردانیده شده، سپس در عمق کمتری مسیر این چاه کج شده و از کنار مسیر قبلی آن مجددا حفاری و عبور داده شود که به این عملیات ساید تراکینگ یا اصطلاحا کج کردن چاه گفته می شود.
برای سمت گیری و رفتن به سمت هدف از پیش تعیین شده ای که نسبت به محل حفر چاه دارای فاصله است قاعدتا یک راه این می تواند باشد که در سطح زمین به مته و ساق حفاری زاویه معین داده شود و حفر چاه را به سمت هدف آغاز نمود. این روش اگر چه قابل انجام بوده و بکار می رود اما شیوه معمول حفاری چاه های انحرافی نمی باشد.
» فهرست مطالب:
فصل اول : کاربرد های حفاری جهت دار
- هدایت حفره مستقیم
- مکان غیر قابل دسترس
- حفاری گسل
- حفاری گنبد نمکی
- چاه امداد یا آتشفشان
- حفار چند چاه از جزایر مصنوعی یا سکو
- حفره چندین چاه اکتشافی از یک حفره
- ساید ترک کردن
- عبور از چندین لایه از یک حفره
- کاربرد های مخصوص حفاری جهت دار
- کاربرد تکنیک های حفاری جهت دار در ایران
فصل دوم : تئوری حفاری جهت دار
- مقدمه
- انوع طرح های حفره های انحرافی
- ترتیب جایگزاری پایدارنده ها و زاویه انحراف
- انحراف طبیعی چاه ها (اثر سازند)
- انحنای حفره – سگ دست (شدت انحناء)
- اندازه حفره
- اثر چاه های مجاور
- هیدرولیک گل
- نیروهای اصطکاک
فصل سوم : ابزارهای اندازه گیری
- مقدمه
- انواع ابزار زاویه یاب در حفاری چاه های مستقیم
- ابزار گرایاب مغناطیسی
- ابزار گرایاب تک نگارش
- ابزار گرایاب چند نگارش
- افزار کنترل
- جایروسکوپ
فصل چهارم : طراحی چاه های جهت دار
- آشنایی با تعاریف و اصطلاحات
- انواع جهات جغرافیایی و مختصات
- هدف در حفاری جهت دار
- هدف های نقطه ای
- هدف های ناحیه
- انواع روش ها
- روش مقدماتی
- روش متوسط
فصل پنجم : روش های محاسبه انحراف چاه
- روش مماسی
- روش معدلی
- روش مماسی متعادل
فصل ششم : ابزار های حفاری جهت دار و طرز کار آن ها
- ویپ استاک
- فن فشانه ای
- موتورهای ته چاهی
- لوازم ویژه حفاری
فصل هفتم :برخی از ابزارها و وسایل کمکی مورد نیاز حفاری جهت دار
- لوله وزنه غیر مغناطیسی
- پایدارنده ها
- لوله وزنه کوتاه – طول الحاقی
- وسایل خمش چاه (طوق خمش)
- طوق تنظیم جهت
- لوله های حفاری سنگین
- ساقه – خک – پیچش
- شاخه خم شونده
ضمیمه
نتیجه گیری
