ضرایب فهرست بها برای عمومیت بخشیدن به قیمت‌های فهرست بها در نظر گرفته می‌شوند. قیمت‌های مندرج در فهرست بها با استفاده از معیارها و فرضیات ویژه‌ای محاسبه می‌شوند. آنالیز بهای آیتم های فهرست بها را در نظر بگیرید. مصالح، نیروی انسانی، ماشین آلات و حمل و نقل، ۴ عاملی است که هر آیتم با مشارکت آنها اجرا می‌شود. هزینه کل اجرای هر آیتم ناشی از هزینه تک تک این عوامل است. بهینه کردن شرایط این عوامل منجر به حداقل قیمت ممکن برای هر آیتم می‌شود. برای مثال، تامین مصالح از تولید کننده اصلی و از نزدیک ترین منبع، استفاده از نیروی انسانی بومی، استفاده از طرح نقشه متعارف، کاهش صعوبت کار و … از جمله مواردی است که به کاهش قیمت‌ها کمک می‌کند.
در هر پیمان ضرایب قراردادی متعددی به عنوان ضرایب پیمان تعریف می شود. ضرایب پیمان شامل ضریب پیمان (ضریب پیشنهادی، ضریب پیمانکاری)، ضریب فصل، ضریب بالاسری، ضریب تجهیز کارگاه، ضریب منطقه ای، ضریب صعوبت (ضریب سختی کار)، ضریب حمل مصالح، ضریب طبقات، ضریب ارتفاع، ضریب مصالح پایکار و …
در طرح عمرانی 2 شرط حاکم است :
- قرارداد بر اساس فهرست بها پایه سازمان برنامه و بودجه باشد.
- تمام یا قسمتی از بودجه عملیات از محل اعتبارات عمرانی دولتی (ملی، منطقه ای، استانی، ...) تامین شود.
(مطالعه آیین نامه ماده 23 قانون برنامه و بودجه توصیه میگردد.)
ضریب بالاسری باید حتما آنالیز شود و از استفاده کورکورانه آن اجتناب گردد.
انواع ضریب بالاسری از لحاظ کاربرد (مرتبط با طرح های عمرانی و غیر عمرانی):
- بالاسری برآورد
- بالاسری پیمان
- بالاسری قیمت های جدید
- بالاسری دوران تعلیق
- بالاسری خسارات ماده 21-23-32 نشریه 4311 (شرایط عمومی پیمان)
- بالاسری تفاوت بها مصالح و تامین (فصل 22 فهرست بهاء راه و باند)
- بالاسری در ترک تشریفات مناقصه
- بالاسری قیمت تمام شده
- این جزوه در قالب pdf بوده و به اهمیت ضریب بالاسری و روش محاسبه آن و نمونه های محاسبه شده از ضریب بالاسری در حالات مختلف می پردازد.
- مطالعه این جزوه به مهندسان و دانشجویان رشته عمران و معماری و مهندسان شاغل در پروژه های عمرانی توصیه می گردد.
