آب یکی از نعمت های خداوند متعال است که نقش قابل ملا حظه ای در آبادانی و پیشرفت کشورها دارد. تأمین آب برای مصارف خانگی از اولین مسئولیت های هر دولتی محسوب می شود. علاوه بر این، برای دستیابی به یک کشاورزی موفق لازم است آب به صورت کنترل شده و برنامه ریزی شده به مزارع انتقال یابد. برای تأمین این دو نیاز اصلی یعنی آب مصارف خانگی و کشاورزی از هزاران سال پیش سدسازی مرسوم بوده است. در قرن های اخیر تولید برق از طریق انرژی برق آبی در شمار دیگر مزایای سدسازی قرارگرفته است.
«سدهای سنگریزه ای» (Rock-Filled Dams)، با استفاده از مواد سنگی ریز و درشت ساخته می‌شوند. بالادست این نوع سدها، از خشکه چین بدون ملات و پایین دست آن‌ها از سنگ‌های آواری است. یک لایه دال بتن آرمه نیز به منظور جلوگیری از نفوذ آب در بخش بالادست مورد استفاده قرار می‌گیرد. پایداری سدهای سنگ‌ریزه‌ای از سدهای خاکی بیشتر است. به علاوه، ماهیت انعطاف‌پذیر آن‌ها، مقاومت‌شان در برابر بارهای دینامیک را افزایش می‌دهد.
این سدها خودبخود غیر همگن می باشند و حتماً باید یک بافت آب بند در مرکز آن قرار گرفته باشد. در برخی موارد رویه سد را به جای سنگریزه با بتن می پوشانند که در آن صورت دیگر نیازی به هسته آب بند نمی باشد. اینگونه سدها اغلب از نوع بلند می باشند.
» فهرست مطالب
- مقدمه
- سد سنگریزه ای
- خاصیت سنگ های مورد استفاده در سدهای سنگریزه ای
- تاریخچه سدهای سنگریزه ای و خاکی
- مزایا و معایب سد سنگریزه ای
- انواع سدهای سنگیریزه ای در ایران و مشخصات آن ها
- منابع
