خاک در زندگی بشر نقش بسزایی داشته و از نقطه نظر مهندسی نقش خاک به عنوان تکیه گاهی که باید در مقابل نیروهای وارده و تنش های ناشی از احداث ساختمان ها و راه ها مقاومت کند، حائز اهمیت است. در این بین خاک های رس دار با توجه به اینکه قسمت اعظم از خاک های موجود در طبیعت را تشکیل می دهند و با توجه به خصوصیات خاص مهندسی، دارای اهمیت خاصی می باشند و عموما در مسائل مهندسی جهت کاهش مشکلات ناشی از خاک های رس دار و جهت تثبیت آن ها از مواد افزودنی بهره گرفته می شود. معمولترین این مواد آهک، مخلوط آهک و خاکستر بادی و سیمان می باشند. استفاده از این مواد، اگرچه در بهبود و پایدارسازی خاک های رس دار نقش موثری دارد اما در بعضی موارد به دلیل مسائل مالی و لزوم استفاده از تجهیزات خاص، محدودیت هایی ایجاد می شود. لذا اگر بتوانمی با استفاده از افزودنی های ارزانتر و کاراتر اقدام به بهبود خواص خاک های رس دار بنماییم اهمیت موضوع مشخص شده است.
در این راستا تحقیق آزمایشگاهی وسیعی برروی تاثیرات محلول سی - بی - آر سوپر 4+ در تثبیت خاکهای رس دار اطراف نیشابور صورت گرفته است. این ماده افزودنی به دلیل دارا بودن بارهای مثبت قوی، بارهای منفی ذرات رسی را خنثی کرده و به این طریق ذرات رسی از نظر بار یونی خنثی گردیده و حرکت پذیری یون ها و مبادله آنها کاهش و همزمان با این عملکرد خاصیت جذب آب در خاک های رس دار کاهش می یابد و به عبارتی این خاک ها آب گریز شده و همین امر باعث تثبیت خاک های رس دار می گردد.
در این تحقیق با انجام آزمایشات متعدد میزان تاثیر این محلول بر روی حدود اثربرگ میزان تراکم پذیری، پارامترهای تحکیمی، پارامترهای مقاومتی، ضریب نفوذ پذیری و مقاومت باربری خاک ها مورد بررسی قرار گرفته است و میزان درصد بهینه این محلول جهت بهبود خواص خاک های رس دار اطراف شهرستان نیشابور مورد ارزیابی قرار گرفته است.
کلمات کلیدی: خاک های رس دار,مواد افزودنی, تثبیت
