انحناداری عارضهای است که ممکن است در برخی از شریانهای بدن مانند کاروتید رخ دهد و موجب اختلال در خونرسانی به مغز و حتی در موارد شدید آن موجب ایسکمی و سکته شود. این انحناداری میتواند مادرزادی باشد یا ناشی از کاهش کشش محوری شریان و فشار خون بالا رخ دهد که در این صورت به آن کمانش میگویند. با توجه به اینکه پلاکهای آترواسکلروز با ایجاد گرفتگی در شریان و اختلال در الگوی طبیعی جریان خون میتوانند شریان را برای کمانش مستعد کنند، در این پژوهش طی یک شبیهسازی عددی، پایداری شریانهای دارای پلاک آترواسکلروز با درنظرگرفتن تغییر شکلهای بزرگ مورد بررسی قرار گرفته است.
بدین منظور هندسه ایدهآل و سهبٌعدی شریان کاروتید سالم و دارای پلاکهای متقارن و غیرمتقارن با درصدهای مختلف گرفتگی ساخته شد و در دو نسبت کشش محوری ۱/۵ و ۱/۳ و با درنظرگرفتن برهمکنش سیال- جامد و جریان سیال نوسانی در نرمافزار المان محدود آدینا تحلیل شد. جریان خون نیوتنی و آرام و دیواره شریان ناهمسانگرد و فراکشسان براساس مدل آگدن فرض شد. نتایج نشان میدهد که با ایجاد پلاک آترواسکلروز در شریان و افزایش درصد این گرفتگی، فشار بحرانی کمانش کاهش مییابد. تاثیر پلاکهای نامتقارن در کاهش فشار بحرانی، بسیار بیشتر از پلاکهای متقارن است. با کاهش نسبت کشش محوری از ۱/۵ به ۱/۳، فشار بحرانی کمانش ۳۹-۳۳% کاهش مییابد. در لحظه کمانش تنشهای وارده بر پلاک به میزان زیادی افزایش مییابند و در نتیجه پدیده خطرناک شکست پلاک محتملتر میشود.
کلمات کلیدی: کمانش، شریان آترواسکلروزیس، برهمکنش، سیال-جامد، فشار بحرانی کمانش شکست پلاک