روانشناسی سلامت به دنبال شناسایی سازه‌ها و شیوه‌هایی است که سلامت و بهداشت روان را به دنبال دارد. به این دلیل عواملی که به انسان در سازگاری و انطباق با مشکلات و تهدیدات زندگی کمک کند، از موضوعات مورد توجه این حوزه خواهد بود. در این ارتباط یکی از موضوعات قابل توجه درروان‌شناسی سلامت و بهداشت روانی، تاب‌آوی است. این موضوع تحقیقات زیادی را موجب شده است.
گارمزی[1] و ماستن[2](1991)تاب‌آوری را"یک فرایند، توانایی، یا پیامد سازگاری موفقیت‌آمیزبا شرایط تهدیدکننده"تعریف کردند. به بیان دیگر تاب‌آوری، سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است. والر[3](2001)و راتر[4] (1990)تاب‌آوری را به عنوان تفاوت‌های فردی در مقابله و واکنش به موقعیت‌های دشوار تعریف می‌کنند. بنابراین، یک فرد تاب‌آور موقعیت ناگوار را به شیوه‌ی مثبت‌تری پردازش می‌کند و خود را برای رویارویی با آن دارای توانمندی قلمداد می‌کند. البته تاب‌آوری تنهاپایداری در برابر آسیب‌ها یا شرایط تهدیدکننده نیست و حالتی انفعالی در رویارویی با شرایط خطرناک نمی‌باشد، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامونی خود است.
می‌توان گفت تاب‌آوری، توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی-روانی در شرایط خطرناک است کانر[5]و دیوید سون[6](2003). محققان بر این باورند که تاب‌آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی،عاطفی و شناختی است، سیچتی[7] و بکر[8](2000)، کامپفر[9](1999)باورداشت که تاب‌آوری، بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادل سطح بالاتر(در شرایط تهدیدکننده)است و ازاین‌رو موجب سازگاری موفق در زندگی می‌شود. در عین حال کامپفر[10] به این نکته اشاره می‌کند که سازگاری مثبت با زندگی، هم می‌تواند پیامد تاب‌آوری به شمار آید و هم به عنوان پیش‌آیند، سطح بالاتری از تاب‌آوری را موجب شود. وی این مسأله را ناشی از پیچیدگی تعریف و نگاه فرایندی به تاب‌آوری می‌داند.
تحقیقات کمی در مورد منابع تاب‌آوری کمک‌کننده در بهبود از ضربه روانی صورت گرفته است. هیجانات مثبت نقش بسیار مهمی در بهبود افراد از فشار روانی بازی می‌کند. بعضی محققان معتقدند که هیجانات مثبت منابع روانشناختی بسیار مهمی هستند که به فرد کمک می‌کند در مقابل فشار روانی از روش‌های مقابله‌ای موثری استفاده کند. بنابراین افرادی که هیجانات مثبت را به میزان بیشتری تجربه می‌کنند، احتمالا در مقابل حوادث سخت مقاوم‌تر هستند و بنابراین تاب‌آورتر می‌باشند. از طرف دیگر افراد خوش‌بین از زندگی خود لذت بیشتری می‌برند، سلامت روانی و جسمانی بیشتری دارند و هنگام رویارویی با فشار روانی از روش‌های مقابله‌ای بهتری استفاده می‌کنند.
- تاب آوری
- مفهوم و اهمیت تاب آوری
- تعریف تاب آوری
- مدل‌هاى تاب‌آورى
- عوامل مشترک در تاب آوری
- عوامل ارتقاء تاب‌آورى
- ویژگی های افراد تاب آور
- روند توصیف تاب آوری
- فرایندهای کلیدی در تاب آوری
- سه حوزه عملکردی تاب آوری
- نقش محیط در تاب آوری
- عوامل مؤثربر افزایش تاب‌آوری در فرد
- نقش هوش بر تاب آوری
- خصایص افراد تاب آور
- عوامل مؤثر بر تاب‌آورى از دیدگاه راتر
- نظریه کامپفر درمورد تاب آوری
- عوامل مؤثر بر تاب‌آورى از دیدگاه ورنر و اسمیت
- رابطه تاب آوری و رشد درونی انسان
- رابطه تاب آوری و خودکارآمدی
