در سیستم های پویا و ثمربخش آموزشی، شناخت نگرش دانش آموزان ، داشتن انگیزه های بالای آموزشی و تربیتی و روش های نوین و یادگیری مشارکتی مفاهیم پذیرفته شده و آشنایی هستند و چنان جایگاهی در نظامهای آموزشی، تربیتی پیداکرده اند که هر نوع تصمیم گیری برای سیاستگذاری در آموزش و پرورش منوط به اجرایی و کاربردی نمودن آنان در مدارس است. شناسایی ابعاد و مؤلفه های ارتقای کیفیت آموزشی و تربیتی و تجارب برتر و سهم هریک از مؤلفه ها از اعم برنامه های جدید و راهبردی در سیستم های آموزشی در جهت توانمندسازی مدارس و تربیت معلمان توانمند در راستای تربیت نسلی پژوهشگر و نوع آور است.
از سوی دیگر تصمیم گیری و سیاستگذاری بر پایه این مفاهیم مستلزم به کارگیری درست روش هایی است که دارای جایگاه و پشتوانه علمی باشند. استفاده نادرست در اندازه گیری این شاخصها و مؤلفه ، نتایج نادرستی را به بار خواهد آورد.
مؤلفه های مختلف ارتقای کیفیت آموزشی - تربیتی عبارتند از :
1- باید رویکردها و روشهای سنجش نگرش دانش آموزان را در موضوعات آموزشی و تربیتی به درستی شناسایی و اندازه گیری نماییم.
2- ارزیابی درونی و مستمر برای شناسایی نقاط ضعف و قوت داشته تا بتوانیم راهکارهای اجرایی و پیشنهاداتی در جهت ارتقای کیفیت ارائه نماییم.
3- روش های کنترل و ارزشیابی باید گروهی و تقویت کننده، باشد و هم زمان آموزش مهارت های زندگی را نیز افزایش دهد.
4- از آنجائیکه فعالیت های گروهی و مشارکتی نیازمند محیطی با نشاط است و شادکامی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی رابطه معنی داری دارد نقش مهارتهای معلمان و مدیران و معاونین مدارس (ویژگیهای فردی و شخصیتی دانش فنی و مهارتی ،ارتباط مؤثر) در آماده سازی چنین محیطی اساسی است.
